Giải pháp bồi dưỡng trình độ chuyên môn và nghiên cứu khoa học cho giảng viên Khoa Kinh tế - Trường Đại học Sao Đỏ giai đoạn 2018 - 2023

Thứ ba - 03/04/2018 05:17

1. Đặt vấn đề.

      Trong điều kiện toàn cầu hóa và sự bùng nổ tri thức hiện nay trên thế giới, hệ thống giáo dục của nước ta bị đặt vào tình trạng khủng hoảng sâu sắc. Để tồn tại và bắt kịp với đà phát triển đó, đổi mới giáo dục đào tạo, đặc biệt là giáo dục đại học, là yêu cầu bắt buộc phải làm. Trong chiến lược đổi mới giáo dục đào tạo nói chung, có rất nhiều điều cần làm và phải được tiến hành đồng bộ, song phát triển đội ngũ giảng viên có chất lượng cao là một chiến lược được quan tâm hàng đầu.
     Xuất phát từ thực trạng trên, ngày 29/3/2018, bộ môn Tài chính kế toán đã tổ chức seminar với chủ đề "Giải pháp bồi dưỡng trình độ chuyên môn và nghiên cứu khoa học cho giảng viên Khoa Kinh tế - Trường Đại học Sao Đỏ giai đoạn 2018 - 2023"
 


2. Thực trạng trình độ chuyên môn và nghiên cứu khoa học của giảng viên Khoa Kinh tế hiện nay.

2.1. Về trình độ chuyên môn

      * Ưu điểm:
     - 100% giảng viên Khoa Kinh tế hiện nay đều có trình độ Thạc sĩ, trong đó có 8 giảng viên đang làm nghiên cứu sinh ở nước ngoài.
      - Các giảng viên trong Khoa đều có thời gian giảng dạy trên 5 năm nên tích luỹ được nhiều kinh nghiệm giảng dạy.
      - Ngoài kiến thức chuyên sâu về mặt lý thuyết, hầu hết giảng viên đều có kinh nghiệm thực tế nghề nghiệp nên dễ dàng lồng nghép và cho sinh viên tiếp cận thực tế và thực hành ngay trên lớp và các phòng thực hành của Khoa.

      - Các giảng viên đã chủ động vận dụng các phương pháp dạy học tích cực trong bài giảng, tạo hứng thú cho sinh viên.

      - Có ý thức, trách nhiệm trong việc trau dồi, cập nhật kiến thức mới, tìm hiểu phương pháp giảng dạy mới.
      * Tồn tại và nguyên nhân:
     - Trong một thời điểm giảng viên bộ môn phải giảng dạy cùng lúc nhiều học phần, hơn nữa giai đoạn vừa qua do sự thay đổi nhân sự trong Khoanên giảng viên phải đảm nhận thêm các học phần mới dẫn đến chất lượng giảng dạy một số học phần chưa cao.
      - Giảng viên ngoài giảng dạy trên lớp còn làm công tác giáo viên chủ nhiệm, nghiên cứu khoa học, giảng dạy các điểm liên kết... nên thời gian đầu tư cho mỗi học phần là không nhiều.
     - Chất lượng sinh viên đầu vào của Khoa Kinh tế nói chung và bộ môn TCKT nói riêng là không cao, do vậy chưa tạo được động lực mạnh mẽ cho giảng viên trong việc tìm hiểu, cập nhật và áp dụng phương pháp giảng dạy mới.
      - Hạn chế trong việc tiếp cận các bài giảng của các giáo sư đầu ngành và tài liệu nước ngoài do hạn chế về điều kiện không gian và trình độ ngoại ngữ.
2.2. Về nghiên cứu Khoa học
Để phát triển nền kinh tế tri thức và tích cực hội nhập quốc tế, hoạt động nghiên cứu khoa học luôn được Khoa Kinh tế quan tâm, chú trọng. Cùng với hoạt động giảng dạy, hoạt động nghiên cứu khoa học được coi là một trong hai nhiệm vụ quan trọng nhất của cán bộ giảng viên.
      * Ưu điểm:
    - Trong những năm qua các đề tài, công trình nghiên cứu khoa học của giảng viên trong Khoangày càng được quan tâm, số lượng bài báo, đề tài không ngừng tăng qua các năm.
     - Giảng viên Khoa Kinh tếcũng đã tích cực hướng dẫn, giúp đỡ sinh viên tham gia vào các đề tài nghiên cứu khoa học, hướng dẫn sinh viên tham gia Hội thi Sáng tạo Khoa học công nghệ do Nhà trường tổ chức. Hoạt động này không chỉ giúp cho người học có khả năng tiếp cận được phương pháp nghiên cứu hiện đại, khoa học mà cũng là cơ hội cho cán bộ giảng viên củng cố, nâng cao khả năng nghiên cứu khoa học của chính bản thân mình.
     * Tồn tại và nguyên nhân:
      - Giảng viên trong Khoa còn thiếu kinh nghiệm trong nghiên cứu khoa học do không được đào tạo bài bản. Chất lượng các lớp học bồi dưỡng mà Nhà trường tổ chức chưa thực sự đem lại hiệu quả.
      - Nghiên cứu khoa học chỉ dừng lại cấp cơ sở, chưa đề xuất được các đề tài cấp tỉnh, cấp bộ...
      - Việc nghiên cứu khoa học hầu hết đề tự do bản thân mỗi giảng viên tích luỹ, tìm tòi, chưa có sự định hướng và hướng dẫn của những chuyên gia có chuyên môn trong ngành.
     - Chưa áp dụng được các mô hình phân tích sử dụng cho công tác nghiên cứu khoa học. Mặc dù đã được học một lớp đào tạo ngắn hạn nhưng việc áp dụng kiến thức đã học vào công tác nghiên cứu khoa học không nhiều.
     - Chưa có sự quan tâm đến việc viết bài cho các tạp chí khác, mới chỉ coi việc viết bài báo đăng trên Tạp chí nghiên cứu khoa học của Nhà trường và làm các đề tài là một nhiệm vụ phải hoàn thành trong năm học. Nếu giảng viên cố gắng, tích viết bài cho các tạp chí khác sẽ nâng cao khả năng nghiên cứu khoa học lên rất nhiều.
3. Giải pháp bồi dưỡng trình độ chuyên môn và nghiên cứu khoa học cho giảng viên Khoa Kinh tế - Trường Đại học Sao Đỏ giai đoạn 2018 - 2023.
3.1. Giải pháp bồi dưỡng trình độ chuyên môn.

      Trình độ chuyên môn của giảng viên được coi như chìa khóa mở cửa cho chất lượng giáo dục. Vì vậy mỗi giảng viên là một hạt nhân quan trọng trong quá trình nâng cao chất lượng giáo dục và góp phần vào đổi mới căn bản giáo dục. Ngoài ý thức tự giác từ phía mỗi giảng viên thì Nhà trường và Khoa cũng cần chủ động đưa ra những giải pháp nhằm nâng cao trình độ chuyên môn cho đội ngũ giảng viên. Có nhiều giải pháp để nâng cao trình độ chuyên môn cho giảng viên như:

     * Từ phía nhà trường:
      - Để đào tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao đủ năng lực cạnh tranh với các trường đại học, cao đẳng khác, Nhà trường cần mở rộng việc liên kết đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao với các trường đại học, học viện đúng chuyên ngành. Nhà trường thường xuyên mở các lớp ngắn hạn, các lớp tập huấn, tọa đàm, hội thảo trao đổi kinh nghiệm với các cơ sở đào tạo uy tín để học tập kinh nghiệm trong việc xây dựng, phát triển nguồn nhân lực về mọi mặt.
     - Liên hệ cử giảng viên đi dự giảng trên các trường đại học đầu ngành, các giảng viên nổi tiếng để học hỏi kinh nghiệm giảng dạy, phương pháp giảng dạy

    * Từ phía khoa và bộ môn:

     - Tổ chức và tăng cường công tác dự giờ giảng những giảng viên giỏi giúp các giảng viên khác có cơ hội được trao đổi, học hỏi kinh nghiệm dạy học và nghiên cứu. Tuy nhiên việc dự giờ không thể tuỳ tiện, trước khi dự giờ người tham dự cần xem trước nội dung bài học để khi dự giờ nhanh chóng hiểu và phân tích cái hay, cái hạn chế trong bài giảng của giảng viên.
     - Tổ chức thường xuyên hơn nữa các buổi sinh hoạt chuyên môn theo định kỳ hàng tháng, tổ chức các buổi toạ đàm, sinh hoạt khoa học để cán bộ giảng viên phát huy trí tuệ của mình, trao đổi học tập lẫn nhau để làm giàu thêm tri thức của mình.
    - Tạo điều kiện nhiều hơn cho các giảng viên tham gia tư vấn, hỗ trợ cho các doanh nghiệp bên ngoài thông qua đó tích lũy thêm các kiến thức thực tế, phục vụ tốt hơn cho bài giảng.
     * Từ phía bản thân giảng viên
     - Thường xuyên tham gia các lớp cập nhật kiến thức, phổ biến chính sách thuế, kế toán…, tham gia các cuộc giao lưu hội nghề nghiệp để có nhiều kinh nghiệm.

     - Mỗi giảng viên cần giữ gìn phẩm chất đạo đức trong sáng, phải có kiến thức thực tiễn, gương mẫu trong lời nói, việc làm và trong cuộc sống. Nếu không ý thức đầy đủ yêu cầu đó để thường xuyên rèn luyện đạo đức thì cũng rất dễ đánh mất uy tín của cá nhân và ảnh hưởng đến sự tồn tại của nhà trường.

    - Cán bộ giảng viên luôn luôn tự rèn luyện nhân cách bản thân bằng việc giữ tác phong sư phạm, chú trọng từ cách ăn mặc đến ngôn ngữ cử chỉ phải mang tính mô phạm, chuẩn mực.
     - Giảng viên có mối quan hệ tốt, tương trợ lẫn nhau với đồng nghiệp, thái độ với sinh viên hòa nhã, thân thiện, vui vẻ, sẵn sàng giúp sinh viên trong học tập cũng như các vấn đề mà họ còn băn khoăn. Thầy cô phải là những người khiêm tốn, giản dị, tôn trọng pháp luật, nguyên tắc kỷ luật như thực hiện đúng quy chế giảng dạy, đúng giờ...
3.2. Giải pháp bồi dưỡng và nâng cao khả năng nghiên cứu khoa học.

      Kết quả NCKH của giảng viên phản ánh chất lượng đào tạo của nhà trường. Để NCKH đạt được kết quả tốt hơn – góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, khoa và nhà trường, giảng viên cần bổ sung và triển khai một số giải pháp sau:

       * Về phía Nhà trường:

      - Cần thông tin đầy đủ về các chủ trương,- chính sách NCKH. Xác định rõ vị trí và vai trò của hoạt động NCKH đối với mục tiêu đào tạo trong trường đại học; Cần xác định hoạt động NCKH có vị trí quan trọng, có liên quan trực tiếp đến chất lượng giáo dục đào tạo của nhà trường. Vì vậy, CBGV phải có nhiệm vụ NCKH và kết quả của NCKH phải được xem là một tiêu chí đánh giá về chất lượng chuyên môn của giảng viên. 

      - Giáo dục tư tưởng, quán triệt nhiệm vụ- đối với hoạt động NCKH cho mọi thành viên của nhà trường: Thông qua đợt học chính trị đầu năm học, qua các buổi sinh hoạt chuyên môn, các hội nghị, hội thảo… lãnh đạo quán triệt nhiệm vụ NCKH cho CBGV, tuyên truyền về vai trò quan trọng của hoạt động NCKH đối với việc trao dồi năng lực nghề nghiệp của mỗi người và đối với sự nghiệp của nhà trường. Đặc biệt, tổ chức áp dụng ngay các kết quả NCKH vào trong hoạt động dạy học và công tác để mọi người thấy rõ ích lợi của hoạt động NCKH.

      - Hình thành các giải thưởng KHCN với- quy mô khác nhau để thu hút cũng như tạo nên một môi trường KH năng động. Có cơ chế khuyến khích CBGV tham gia NCKH thông qua việc khen thưởng về vật chất và tinh thần để tôn vinh những cá nhân có thành tích xuất sắc trong hoạt động NCKH, có kết quả NC nổi bật hay công bố bài báo khoa học xuất sắc... Cơ chế khen thưởng cần rõ ràng, theo định mức để tạo ra tính hấp dẫn cho hoạt động này, góp phần tạo hứng thú, say mê NCKH của CBGV. Đồng thời, tạo ra sự cạnh tranh lành mạnh thúc đẩy hoạt động NCKH trong nhà trường.

      - Hàng năm, nhà trường cần tổ chức một hội nghị khoa học sau khi hoàn thành việc thẩm định, nghiệm thu các đề tài với sự tham gia của tất cả CBGV và người có liên quan công tác NCKH. Nội dung chính của hội nghị gồm: Tổng kết công tác NCKH trong năm học, triển khai ứng dụng các kết quả nghiên cứu mới, thảo luận những vấn đề mới đặt ra trong hoạt động NCKH, từ đó đưa ra định hướng hoạt động cho năm học mới, chú trọng giải quyết những vướng mắc của những người tham gia NCKH, nhất là các ý kiến có tính cải tiến, sáng tạo trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả của NCKH.

      - Thành lập câu lạc bộ NCKH trong nhà trường và tổ chức sinh hoạt câu lạc bộ thường xuyên, tạo điều kiện giúp đỡ cho các giảng viên trẻ tham gia cùng làm đề tài với những người có kinh nghiệm. Giảng viên ở các bộ môn khác nhau, các khoa khác nhau có thể cùng nhau nghiên cứu các công trình, vấn đề liên quan.

     - Cần đổi mới quản lý hoạt động khoa học công nghệ và xây dựng kế hoạch NCKH trong giảng viên từng năm học; nâng kinh phí cho các đề tài NCKH của giảng viên. Ngoài nguồn kinh phí sự nghiệp khoa học và công nghệ, nhà trường nên chủ động hợp tác với các doanh nghiệp, đơn vị sản xuất kinh doanh, tổ chức quốc tế vừa thu hút nguồn kinh phí tài trợ cho hoạt động NCKH của giảng viên, vừa giúp các đề tài có tính ứng dụng cao hơn.

       - Cần công khai hóa các chương trình nghiên cứu các cấp, tạo điều kiện để giảng viên có thể tiếp cận các đề tài nghiên cứu trong các chương trình này, lựa chọn và tham gia nghiên cứu. Hoàn thiện quy trình tuyển chọn tổ chức và cá nhân thực hiện đề tài khoa học và công nghệ các cấp trên cơ sở cạnh tranh và công bằng nhằm thu hút các giảng viên có khả năng, có tâm huyết với các hoạt động NCKH.

      - Đối với một số môn học có ít giờ giảng do ít sinh viên hoặc do thay đổi nội dung chương trình đào tạo nên giảng viên không có giờ giảng đủ định mức. Do vậy, nên tiến hành quy đổi số giờ NCKH vượt định mức của giảng viên thành giờ chuẩn giảng dạy. Việc quy đổi này tạo điều kiện cho giảng viên được xem là hoàn thành định mức giảng dạy trong năm khi đánh giá, xếp loại GV hàng năm. Làm được điều này sẽ là “cú hích” quan trọng và cần thiết để giảng viên chú tâm vào các hoạt động NCKH.

       - Tận dụng nguồn nhân lực có trình độ và thâm niên công tác nghiên cứu khoa học trong nhà trường để tổ chức các buổi bồi dưỡng chuyên đề cho giảng viên trẻ, kinh nghiệm còn non kém trong việc nghiên cứu nhằm nâng cao đồng bộ cho mọi giảng viên. Đồng thời có hướng dẫn cụ thể theo các hướng: Nghiên cứu ứng dụng trong công tác quản lý, nghiên cứu ứng dụng trực tiếp vào quá trình đào tạo

      * Về phía Khoa và bộ môn:

      - Cử giảng viên tham gia các hội thảo khoa học, đi học tập, giao lưu với các đơn vị bạn và các trường, các cơ sở đào tạo khác, quản lý tốt công tác tự học tập bồi dưỡng hàng năm của CBGV, gắn công tác này với nhiệm vụ NCKH của họ.

      - Nên phong phú hóa các hình thức sinh- hoạt khoa học như mời các nhà khoa học tên tuổi nói chuyện thời sự khoa học

     - Yêu cầu các đề tài NCKH của giảng viên phải đảm bảo xác định đúng mục tiêu, đối tượng nghiên cứu cho phù hợp với nội dung chương trình và ngành đào tạo. Kết hợp chặt chẽ giữa lý luận và thực tiễn giúp giảng viên củng cố kiến thức đã được học ở nhà trường, đi vào từng lĩnh vực cụ thể; phạm vi địa bàn nghiên cứu không quá rộng.

      * Về phía giảng viên:

      - Sau khi được giao đề tài, các nhóm đề tài phải xây dựng kế hoạch và đề cương nghiên cứu. Trong đó, phải thể hiện rõ mục đích, yêu cầu, nội dung, trình tự các công việc, thời gian, địa điểm khảo sát, thu thập số liệu. Định kỳ báo cáo tiến độ thực hiện với đơn vị chủ trì, trao đổi, tranh thủ sự giúp đỡ của người hướng dẫn, cố vấn để giải quyết những khó khăn, vướng mắc.

     - Để nâng cao hiệu quả hoạt động nghiên cứu khoa, giảng viên - chủ thể của hoạt động này phải thay đổi cách thức nghiên cứu khoa học theo hướng giải quyết các vấn đề thực tiễn đang đặt ra, các vấn đề nảy sinh đòi hỏi phải giải quyết qua quá trình giảng dạy, nghiên cứu để tạo ra sản phẩm có tính ứng dụng và khả thi.

       Trong bối cảnh toàn cầu hóa đang là xu hướng phổ biến như hiện nay, với vai trò quan trọng của tri thức khoa học, việc đẩy mạnh NCKH trong giảng viên lại càng có ý nghĩa thiết thực. Hoạt động NCKH của giảng viên là một hoạt động rất quan trọng trong việc biến quá trình đào tạo thành quá trình tự đào tạo. Đây cũng là cơ sở cần thiết để tiến hành đổi mới nội dung, phương pháp giảng dạy, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội, hướng đến đào tạo, bồi dưỡng và phát triển nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao, tạo tiền đề vững chắc để phát triển cao hơn trong bối cảnh hội nhập toàn cầu hiện nay. 

Tác giả bài viết: Nguyễn Dung

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây